Grote veranderingen in het aansprakelijkheidsrecht: Wat moet je weten en doen?

Vanaf 1 januari 2025 treedt in België vernieuwde aansprakelijkheidswetgeving in werking, met ingrijpende veranderingen voor alle ondernemers. Deze nieuwe regels hebben invloed op zowel nieuwe als lopende contracten, en de mogelijke gevolgen voor jouw bedrijf en medewerkers zijn aanzienlijk. Hieronder vind je de belangrijkste wijzigingen en hoe je je kunt voorbereiden.

 

1. Grotere kans op schadeclaims door ruimere aansprakelijkheid

 

De nieuwe wetgeving vergroot de mogelijkheden om schadevergoedingen te eisen, zelfs voor schadegevallen die niet expliciet in het contract zijn vastgelegd. Je kan bij de uitvoering van je contracten voortaan ook buitencontractueel worden aangesproken. Dit betekent dat je ook verantwoordelijk kunt worden gehouden voor onvoorzienbare schade, wat de risico’s aanzienlijk verhoogt.
Het is essentieel om je bewust te zijn van deze nieuwe risico’s en om proactieve maatregelen te nemen om ze te beperken.
Overweeg daarom om een exoneratieclausule in je contracten op te nemen. Dergelijke clausule kan buitencontractuele aansprakelijkheid voor lichte fouten uitsluiten, waardoor je jezelf beter kunt beschermen tegen onverwachte claims.

 

2. Uitbreiding van rechtstreekse aansprakelijkheid naar hulppersonen

 

Tot en met 31 december 2024 genieten je hulppersonen – zoals werknemers, bestuurders en onderaannemers – van een quasi-immuniteit tegen directe schadeclaims. In het geval van schade kan de benadeelde partij alleen de hoofdaannemer of werkgever aanspreken voor een schadevergoeding. Als ondernemer biedt dit een duidelijke structuur en minder risico’s voor je bedrijf: de aansprakelijkheid blijft immers beperkt tot de onderneming zelf.
Vanaf 1 januari 2025 verandert dit aanzienlijk. De nieuwe aansprakelijkheidswetgeving stelt namelijk dat elke hulppersoon in de contractketen persoonlijk aansprakelijk kan worden gesteld voor schade. Dit brengt nieuwe risico’s mee voor je bedrijf, je medewerkers en je samenwerkingspartners, die zich nu kunnen geconfronteerd zien met rechtstreekse claims van benadeelden.
Met de wijziging is het cruciaal om na te denken over de extra druk die dit kan opleveren voor je hulppersonen. Als werkgever of hoofdaannemer heb je een verantwoordelijkheid om deze risico’s waar mogelijk te beperken, wat je ook helpt om stabiliteit en vertrouwen binnen je bedrijf te behouden.
Beschermingstip: Om je hulppersonen te beschermen tegen onverwachte claims, kun je in je contracten vastleggen dat klanten hulppersonen niet rechtstreeks kunnen aanklagen. Dit is mogelijk door exoneratieclausules of beperkingen op te nemen die bepalen dat jouw onderneming als enige aansprakelijke partij geldt tegenover de klant.

 

3. Contracten zijn belangrijker dan ooit

 

De bescherming die je vroeger automatisch genoot, moet je nu expliciet opnemen in je contracten. Zorg ervoor dat je overeenkomsten duidelijk beschrijven wie waarvoor verantwoordelijk is. Voeg clausules toe die je aansprakelijkheid beperken en zorg dat alle afspraken helder gedocumenteerd zijn. Dit heeft ook een positieve impact op jouw hulppersoon want jouw hulppersonen genieten dezelfde bescherming als jezelf.

 

4. Aansprakelijkheid van bestuurders

 

Vanaf 1 januari 2025 kunnen benadeelden de bestuurders van een onderneming persoonlijk aansprakelijk stellen voor fouten die tijdens hun bestuursactiviteiten zijn gemaakt. De beperkingen van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen blijven gelden, met aansprakelijkheidsgrenzen variërend van €125.000 tot €12 miljoen, afhankelijk van de omvang van de onderneming. Deze beperkingen gelden zowel voor contractuele als buitencontractuele aansprakelijkheid, behalve bij zware fouten of opzet. Controleer of je bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voldoende dekking biedt voor deze nieuwe risico’s.
Advies: Herzie je bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering en zorg dat deze toereikend is voor de nieuwe aansprakelijkheidsrisico’s.

 

5. Aansprakelijkheid van werknemers

 

Hoewel de aansprakelijkheidsuitbreiding ook werknemers raakt, blijft artikel 18 van de Wet op de Arbeidsovereenkomsten (WAO) ongewijzigd. Dit artikel biedt werknemers al jarenlang sterke bescherming tegen aansprakelijkheid. Werknemers kunnen alleen door de werkgever of de schadelijder aansprakelijk worden gesteld voor schade veroorzaakt tijdens hun werk bij bedrog, zware schuld, of herhaalde lichte schuld.
Praktische tip: Communiceer deze bescherming binnen je bedrijf en neem waar mogelijk exoneratieclausules op om het aansprakelijkheidsrisico voor jezelf en je werknemers te beperken. Neem ook een policy op in je arbeidsreglement over de afhandeling van rechtstreekse buitencontractuele aansprakelijkheidsclaims.

 

6. Controleer je verzekeringen

 

De veranderingen in het aansprakelijkheidsrecht kunnen betekenen dat je huidige verzekeringen niet langer voldoende dekking bieden. Neem de tijd om je polissen te herzien en te controleren of je voldoende bent verzekerd voor de nieuwe risico’s. Overweeg waar nodig extra dekking of aanpassingen aan je huidige verzekeringen.