Elk jaar reikt BLIKVELD in samenwerking met BVTL een prijs uit aan verdienstelijke studenten van elke landschapsschool in België: Erasmushogeschool Brussel (Professionele bachelor), Hogeschool Gent (Professionele bachelor), Haute Ecole Charlemagne (Professionele bachelor), Haute Ecole Lucia de Brouckère (Professionele bachelor), Université de Liège, Université Libre de Bruxelles (Academische bachelor), Université de Liège, Université Libre de Bruxelles (Master)

Voor de Erasmushogeschool Brussel, kreeg Leen Platteau het afgelopen jaar (2021-22) deze prijs toegekend. Voor de Hogeschool Gent kreeg Sara Geets de prijs.

Leen en Sara hebben zich tijdens de opleiding Landschaps- en tuinarchitectuur bewezen als zeer gedreven studenten.

We gingen op de koffie met Leen en Sara om hen enkele vragen te stellen.

Wat gaf de doorslag om te kiezen voor de opleiding van landschaps- en tuinarchitectuur?

[Leen]  Ik was al een aantal jaar aan de slag in de financiële sector en op zoek naar iets nieuws, naar een job met meer maatschappelijke relevantie. Na het lezen van een aantal artikels over ontharding en stadstuinen begon ik aan een korte opleiding tuinontwerp in avondschool. Daar vielen de puzzelstukjes in elkaar. De veelzijdigheid van het vakgebied vond en vind ik geweldig, vandaar de keuze voor LTA. Nog geen moment spijt van gehad.

[Sara] Eerst misschien een klein beetje context, want ik heb al wat kilometers op de teller. In een ver en minder grijs verleden ben ik met het diploma geschiedenis op de arbeidsmarkt terecht gekomen. Ik vond toen mijn plekje in de communicatie in de energiewereld. Zo was ik bij aardgasvervoerder Fluxys verantwoordelijk voor onder meer de buurtcommunicatie. De geboorte van onze dochter zette voor mij een aantal zaken op scherp en ik besliste toen om mijn loopbaan een andere wending te geven. Ik was bijzonder geboeid geraakt in publieke ruimte, de relaties en verhoudingen die daar ontstaan en hoe je als ontwerper erg sturend kan zijn in de beleving van ruimte. Om mee de pen te kunnen vasthouden, moest ik terug naar de schoolbanken. De opleiding landschaps- en tuinarchitectuur is gebouwd op twee stevige pijlers: er is aan de ene kant veel aandacht voor het conceptuele denken, structuren lezen, onderzoekend ontwerpen en aan de andere kant sta je met de laarzen in de modder, alles wat je bedenkt als ontwerper moet je ook kunnen verankeren in de realiteit. Je kan de zuiverste lijnen tekenen op een plan, maar als de plantenkeuze fout zit of de fundering voor de verharding ondoordacht, dan valt het plan in duigen.

Wat spreekt je aan in het thema ‘landschap’?

[Leen]  De complexiteit en tegelijk de logica ervan. Ontzettend veel landschapselementen hangen samen, spelen op elkaar in en vormen het landschap. Alles samen zou dat één logisch, evenwichtig geheel moeten vormen, ook al is dat evenwicht de laatste decennia zoek geraakt.

[Sara] Landschap is voor mij geschiedenis en erfgoed, een eerste liefde. Maar tegelijk is landschap ook de verbondenheid van bodem, reliëf, water, vegetatie… Landschap is zowel natuurlijk als man made. En uiteindelijk is landschap ook een subjectieve esthetische ervaring. Meer nog dan het decor waarin we leven is landschap de onlosmakelijke samenhang van al die aspecten. En het fijne aan landschap is dat je het steeds anders kan ervaren: je beleving is afhankelijk van de vervoersmodus waarmee je je verplaatst, van het weer, van je toevallige gemoedstoestand die dag…

Welke uitdagingen zie je voor landschaps- en tuinarchitectuur in de toekomst, in Vlaanderen en daarbuiten?

[Leen]  Het evenwicht herstellen door een holistische visie op het landschap en de wereld te behouden en uit te dragen. Meer concreet door bij alle projecten rekening te houden met het groter geheel van water en ecologie en dat te verzoenen met esthetiek en gebruik door mens en dier. De landschaps- en tuinarchitect moet de persoon aan de projecttafel zijn die het overzicht bewaart en de meest evenwichtige, beste oplossing voorstaat. Een beetje het geweten aan de tafel zijn.

[Sara] De grote uitdagingen van onze maatschappij (energie, zorg, voeding, klimaat, mobiliteit…) zitten allemaal verweven in het beroep: hoe ga je om met installaties van industriële omvang zoals de steeds groter wordende windturbines of grootschalige zonneparken?, op welke manier dragen we zorg voor iedereen? Voelt iedereen zich welkom in de publieke ruimte? Kunnen we met landschappelijke ingrepen een impact hebben op de mentale en fysieke gezondheid van burgers?  Wat eten we morgen?  Hoe en waar gaan we die voeding produceren?  En op welke manier gaan we voedsel tot bij de consument brengen?

Welke zaken uit je opleiding zijn belangrijk geweest in functie van jouw kijk op het landschap? Wat uit je Bacheloropleiding zal je het meeste bijblijven?

[Leen]  Tijdens de opleiding ben ik me vooral bewust geworden van hoe verschillende elementen ruimtes definiëren en welke invloed dat heeft op de mens en hoe die de ruimte gebruikt. Als ontwerper het gedrag van andere mensen kunnen beïnvloeden vind ik een intrigerende en tegelijk grote verantwoordelijkheid.

[Sara] Een landschapsarchitect is volgens mij iemand die bij uitstek een meervoudige kijk op het landschap heeft: je kijkt door de bril van ruimte, bodem, biodiversiteit, mobiliteit, toekomstige gebruikers… naar een bepaald vraagstuk. Dat betekent dus meteen dat elk ontwerp vertrekt vanuit een grondige landschapslezing en stakeholderanalyse. Wat ook opvalt tijdens de studie is het belang van de structuur van je ontwerp: eerst moet het casco duurzaam zijn en bestand tegen programmatorische wijzigingen en pas als dat goed zit, werk je aan de esthetiek van de plek. En het was ook zeer fijn om te ervaren dat zorg dragen voor onze planeet als basishouding een evidentie is.

Wat zijn volgens jou de belangrijkste kernkwaliteiten die een landschaps- en tuinarchitect moet bezitten?

[Leen]  Een combinatie van gezond boerenverstand en gevoel voor ruimte.

[Sara] Een landschaps- en tuinarchitect kijkt best met een gezonde dosis nieuwsgierigheid naar zijn omgeving. Een levendige verbeelding is ook een voordeel: potenties kunnen zien van bepaalde ruimtes en dat overtuigend kunnen vertalen in een schets, een verhaal, een plan. Waar je altijd voor moet op je hoede zijn, is dat je als landschapsarchitect al eens wordt gevraagd om de ‘rode strik’ rond een bouwkundig project te zijn, maar voor mij is het belangrijk dat de buitenruimte evenwaardig wordt behandeld als binnenruimtes en de discipline dus ook al van bij de embryonale projectfase wordt betrokken.

Hoe ziet jouw (nabije) toekomst eruit?

[Leen]  Ik ben momenteel aan de slag bij Kollektif, het bureau waar ik stage liep. Ik krijg er de ruimte om meer kennis en ervaring op te doen en mij verder te ontwikkelen als landschapsarchitect. En nog leuke collega’s ook.

[Sara] Ik was al even deeltijds aan de slag als landschapsarchitect in spe. Eerst neem ik toch een kleine adempauze deze zomer om in september voluit mee mijn schouders te zetten onder de doelstellingen die BUUR Part of Sweco voorop stelt.